هم‌زمان با روز جهانی صنایع‌دستی و روز ملی فرش، نشست ملی هم‌اندیشی با عنوان «نقش فرش و صنایع‌دستی در توسعه پایدار»، ۲۱ خردادماه ۱۴۰۳ در بنیاد ایران‌شناسی آذربایجان شرقی برگزار شد. این رویداد فرصتی بی‌نظیر برای تبادل نظر و بررسی راهکارهای توسعه پایدار از طریق فرش و صنایع‌دستی فراهم آورده بود. صاحب‌نظران و فعالان برجسته در حوزه فرش و صنایع‌دستی ایران در بخش‌های تولید، صادرات و گردشگری حضور داشتند.

در آغاز این نشست تخصصی و پس از تلاوت قرآن کریم و پخش سرود ملی ایران، دکتر طاهری خسروشاهی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی استان آذربایجان شرقی، با گرامیداشت یاد و نام شهدای پرواز اردیبهشت، به بیان پیشینه‌ای از کاربرد هنر فرش و فرش‌آرایی از قدیم‌ترین ایام تا دوره معاصر پرداخت. وی گفت: بر اساس اسناد مکتوب برجا مانده و متون کهن موجود، در ایران دوره باستان استفاده از فرش در منطقه ما مورد توجه بوده و در فرهنگ ایران بعد از اسلام نیز این مسئله کاربرد فراوانی داشته است.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی آذربایجان شرقی با اشاره به بازتاب هنر و کاربرد فرش در فرهنگ ایران و اسلام، به استفاده فراوان از این صنعت در زمینه هنر، به ویژه شعر فارسی و ترکی پرداخت و شواهدی از متون ادبی در خصوص جایگاه فرش ایرانی و درج ابیاتی از شاعران در حاشیه و کناره‌های فرش بیان کرد. این محقق نام‌آشنای تاریخ و ادبیات آذربایجان افزود: مناسبت روز ملی فرش، روزی برای تجلیل و قدردانی از خادمان حقیقی و اصیل هنر فرش، به ویژه زنان، دختران و کارگران شریف کارگاه‌های فرشبافی است که از پستوی خانه‌ها و کنج کلبه‌ها تا کارگاه‌ها و کارخانه‌های بزرگ فرشبافی، با سوز انگشت و سوی تاریک چشم، در اعتلای نام ایران و آذربایجان، در صنعت فرش نقش‌آفرینی می‌کنند.

دکتر طاهری خسروشاهی در پایان با بیان اینکه فرش‌هایی که در مناطق مختلف ایران زمین بافته می‌شود، روایتگری اصیل و راستین از فرهنگ و هنر ساکنان و مردمان آن مرز و بوم است، افزود: تبریز به عنوان یکی از قطب‌های مهم و برجسته فرش، جایگاه ویژه‌ای به عنوان شهر جهانی بافت فرش در دنیا دارد.

در بخش دیگری از این نشست، محمود روفه گر حق از چهره‌های ماندگار تاریخ فرش، به بیان دیدگاه‌های خود در حوزه اهمیت و جایگاه فرش ایرانی و تبریز پرداخت. وی گفت: این نشست با هدف بررسی و تبادل نظر در مورد راهکارهای توسعه پایدار از طریق این صنایع و تأکید بر اهمیت آنها در اقتصاد محلی و ملی برگزار می‌شود.

در بخش بعد، هر یک از شرکت‌کنندگان در حوزه‌های مختلف کارگری و فرشبافی، بازرگانی و تجاری به بیان تجربه‌های شخصی و حرفه‌ای خود از مسائل مربوط به فرش پرداختند. آن‌ها از نبود المان‌های فرش در سطح شهر ناراضی بودند و تأکید داشتند که فرش آذربایجان هنری است نه اقتصادی. به علاوه، اظهار داشتند که هیچ سیاست‌مداری حق تحریم هنرمند و هنر فرشباف را ندارد و حدود ده میلیون نفر در ایران که به فرش ارتباط دارند از این موضوع ضرر کرده‌اند.

در ادامه، ابراهیم مولائی، رئیس انجمن روابط عمومی آذربایجان شرقی، در این نشست با اشاره به اهمیت فرش و صنایع دستی در فرهنگ و اقتصاد ایران، گفت: «فرش ایرانی نمادی از هنر و تاریخ ماست که نه تنها در داخل کشور بلکه در سراسر جهان شناخته شده است. ما باید از این میراث گرانبها به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار و ارتقاء جایگاه اقتصادی و فرهنگی کشور استفاده کنیم. تلاش‌های هنرمندان و کارگران فرشبافی شایسته تقدیر است و این انجمن همواره از این صنایع حمایت خواهد کرد تا جایگاه واقعی خود را در عرصه بین‌المللی حفظ کنند.» وی همچنین افزود: «در آینده نزدیک، رویدادی با هدف انتقال تجربه در حوزه فرش و صنایع دستی برگزار خواهد شد. این رویداد فرصتی مناسب برای تبادل دانش و تجربیات بین هنرمندان، صنعتگران و کارشناسان این حوزه فراهم می‌آورد و به توسعه و پیشرفت بیشتر این صنایع کمک خواهد کرد.»

در پایان، حاضران به بازدید از قسمت‌های مختلف خانه شربت‌اوغلی و بنیاد ایران‌شناسی آذربایجان شرقی پرداختند و برنامه با گرفتن عکس یادگاری به اتمام رسید.

گفتنی است این نشست همزمان در سه استان آذربایجان شرقی، تهران و خوزستان با همکاری انجمن روابط عمومی استان آذربایجان شرقی و دبیرخانه استان سال ۱۴۰۳ و با همراهی انجمن روابط عمومی خوزستان، موزه فرش ایران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خوزستان، بنیاد ایران‌شناسی آذربایجان شرقی و میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی خوزستان و با حمایت انجمن روابط عمومی ایران و انجمن مفاخر معماری ایران برگزار گردید.